Ο ΧΡΗΣΤΗΣ ΕΙΝΑΙ ΑΣΘΕΝΗΣ ΚΑΙ ΟΧΙ ΕΓΚΛΗΜΑΤΙΑΣ
Συνήθως, το «πρόβλημα» των ναρκωτικών έρχεται στην επικαιρότητα, προκαλώντας το ενδιαφέρον των Μ.Μ.Ε και κατά συνέπεια της κοινής γνώμης κατά καιρούς, και με αφορμή τα κακά «μαντάτα». Ο θάνατος στο δρόμο ενός χρήστη σε κοινή θέα, η ακραία παραβατική συμπεριφορά ενός άλλου, η δημοσίευση κάποιας έρευνας ή κάποιας ετήσιας έκθεσης, μπορούν να αποτελέσουν τις αιτίες, ώστε «ευαίσθητοι» με το αζημίωτο δημοσιογράφοι, λαϊκιστές κοινωνιολογούντες, γραφικοί ψυχίατροι και άλλοι χρήστες του προβλήματος της χρήσης, να θέσουν για άλλη μια φορά το δάκτυλο τους «επί του τύπου των ήλων». Η ανειλικρίνεια και ο φαρισαϊσμός έχει και τα όρια του ειδικά, όταν μιλάς για ανθρώπινες ζωές που ζουν στο περιθώριο.
Η αλήθεια όμως είναι αλλού. Στα σοκάκια της Φαβιέρου και της Μαιζώνος, στην Ομόνοια και την πλατεία Βάθη, στις γνωστές πλατείες της Αθήνας, στα σπίτια των εξαρτημένων και στην αναμονή των οικογενειών των χρηστών μετά την έξοδο για εύρεση της ουσίας. Το μήνυμα αποκρυπτογραφημένο μας δηλώνει προκλήσεις και δεδομένα που αλλάζουν. Αύξηση των χρηστών σε συνθετικά ναρκωτικά, νέοι άνθρωποι που εμπλέκονται σε όλο και μικρότερες ηλικίες, καταρχήν ως χρήστες του Σαββατοκύριακου, αύξηση των φορέων ηπατίτιδας και HIV/AIDS, άμεση σχέση της χρήσης με την παραβατική συμπεριφορά.
Άραγε, σε μια τέτοια περιρρέουσα ατμόσφαιρα η απάντηση είναι ο πανικός ή ο φόβος. Αναμενόμενη η απάντηση. Ολοκληρωμένες, πολυμέτωπες πολιτικές, με σχεδιασμό και υπομονή, γιατί τα αποτελέσματα σύμφωνα με εκτιμήσεις των ειδικών δεν είναι άμεσα.
Και η πολιτεία τι κάνει, είναι μια συνήθης δικαιολογημένη απορία του πολίτη. Στη χώρα μας δεν διαπιστώνονται μόνο, αρθρώνονται από τον Δεκέμβριο του 2001 με επικεφαλής τον ίδιο τον Πρωθυπουργό, τον Κώστα Σημίτη, πολιτικές σε τρεις βασικούς άξονες, με τρεις βασικές αρχές:
- Ο χρήστης είναι ασθενής και μόνο ως ασθενής πρέπει να αντιμετωπισθεί.
- Το όφελος της σωτηρίας της ζωής ενός χρήστη, αξίζει το όποιο κόστος.
- Ο χρήστης ουσιών δεν είναι εγκληματίας, και χρειάζεται διαφορετική ποινική αντιμετώπιση.
Οι τρεις άξονες προσανατολίζονται:
- Στην πρόληψη και τη μείωση της ζήτησης.
Σ΄ αυτή την κατεύθυνση ήδη λειτουργούν περί τα 70 Κέντρα Πρόληψης, σε μεγάλα αστικά κέντρα και την περιφέρεια, τα οποία στοχεύουν με τις κοινότητες των εκπαιδευτικών, των γονέων και κηδεμόνων, τους επιστημονικούς ιατρικούς συλλόγους, τους, ενεργούς πολίτες αλλά και την Εκκλησία, στην υλοποίηση προγραμμάτων στις τοπικές κοινωνίες και στη σχολική κοινότητα. Σκοπός, η ανάπτυξη των κοινωνικών και προσωπικών δεξιοτήτων, αλλά και η ενδυνάμωση της αυτοεκτίμησης και της προσωπικότητας των εφήβων, σε εργασιακούς χώρους, και στις Ένοπλες Δυνάμεις με προτεραιότητα την ενημέρωση και την ευαισθητοποίηση.
- Στην αύξηση των θεραπευτικών Προγραμμάτων όλων των τύπων.
Ήδη τον τελευταίο χρόνο αυξήθηκαν οι θέσεις θεραπείας κατά 30%. Πρέπει όμως να αντιμετωπισθεί η λίστα αναμονής και να δοθεί η δυνατότητα εισαγωγής όσους ενδιαφέρονται για τα προγράμματα μεθαδόνης. Ιδιαίτερη βαρύτητα δίδεται με τα προγράμματα Επανένταξης του Υπουργείου Εργασίας προκειμένου να ξεπεράσει ο πρώην χρήστης τον κοινωνικό αποκλεισμό και την περιθωριοποίηση.
- Τέλος, στην προσπάθεια για έλεγχο και καταστολή της διακίνησης των ναρκωτικών, με τη μείωση της προσφοράς και εμπορίας παράνομων ουσιών που συνδέονται με εγκληματικούς κύκλους και δημιουργούν την τεράστια οικονομική δύναμη του οργανωμένου εγκλήματος.
Γίνονται πολλά και χρειάζονται και άλλες δράσεις και άλλες πρωτοβουλίες. Η Ευρωπαϊκή Ένωση θεωρεί την αντιμετώπιση της τοξικοεξάρτησης ως μια από τις πρώτες προτεραιότητες της όμως, οι πολίτες και οι τοπικές κοινωνίες έχουν τον πρώτο λόγο. Και δεν περιποιεί τιμή η πολιτική του Δήμου και της Νομαρχίας της Θεσ/νίκης που φαντάζονται πως οι χρήστες μπορούν να κλεισθούν σε καμιά νέα Σπιναλόγκα, κάπου στο Θερμαϊκό.